Əbu Bəkr əl-Bağdadi kim idi?

  • By admin
  • 29 Oktyabr 2019 13:41

 

Özünü İslam Dövləti (İŞİD) adlandıran qruplaşmanın lideri və dünyada ən çox axtarılan adam – Əbu Bəkr əl-Bağdadi ABŞ hərbçilərinin Suriyanın şimal-qərbində keçirdiyi əməliyyatlar zamanı özünü öldürüb.

Özünü xəlifə elan edən “Xəlifə İbrahim” onun başına 25 milyon dollar mükafat qoymuşdu və o, İŞİD-in 5 il əvvəl baş qaldırdığı vaxtdan ABŞ və müttəfiqləri tərəfindən izlənilirdi.

BBC-nin araşdırmasına görə, özünün zirvədə olduğu vaxt İŞİD Qərbi Suriyadan Şərqi İraqa qədər uzanan 88 min kvadrat km əraziyə nəzarət edirdi. İŞİD 8 milyon insana vəhşicə qaydalar tətbiq edir, neft, qəsb və oğurluqdan milyonlarla dollar gəlir əldə edirdi.

Əbu Bəkir əl-BağdadiFotonun müəllifiAFP

“Mömin”

Əsl adı İbrahim Awwad Ibrahim əl-Badri olan Bağdadi 1971-ci ildə İraqın Samarra şəhərində anadan olub.

Onun dindar sünni ərəb ailəsi, Məhəmməd Peyğəmbərin Qureyş qəbiləsindən olduğunu iddia edirdi – ümumiyyətlə, əvvəlcədən müasir sünni alimlərə qədər olan vaxtda xəlifə olmaq üçün əsas xüsusiyyət olaraq bilinirdi.

Yeniyetməlik dövründə yerli məsciddə Quran oxumağı öyrəndiyi vaxta və İslam qanunlarına və ya şəriətə əməl etməyənləri tez-tez cəzalandırdığına görə qohumları tərəfindən “mömin” ləqəbini almışdı.

O, 1990-cı illərin əvvəllərində məktəbi bitirdikdən sonra paytaxt Bağdada köçdü. Tərəfdarlarının dərc etdiyi tərcümeyi-hala görə, Bağdad İslam Universitetində elmlər doktoru vəzifəsinə başlamazdan əvvəl İslamşünaslıq üzrə magistr dərəcəsi qazanıb.

Tələbəlik illərində Bağdadın şimal-şərqində yerləşən Tobçi bölgəsindəki sünni məscidinin yaxınlığında yaşayıb. Onun Quran tilavəti öyrətdiyi və məscid klubunda futbol oynadığı vaxtlar istisna olmaqla, sakit biri olduğu deyilir. Bağdadinin bu müddət ərzində sələfilik və cihadçılığı qəbul etdiyi güman edilir.

Əbu Bəkir əl-BağdadiFotonun müəllifiAFP

“Cihadçı universitet”

2003-cü ildə ABŞ-ın Prezident Səddam Hüseyni devirən hücumundan sonra Bağdadinin ABŞ qoşunlarına və müttəfiqlərinə hücum edən Camaat Ceyş Əhli Sünnə Vəl-Cəmah adlı islamçı üsyançı qrupa kömək etdiyi bildirildi. O, qrup daxilində şəriət komitəsinin rəhbəri idi.

2004-cü ilin əvvəlində Bağdadi ABŞ qoşunları tərəfindən Bağdadın qərbindəki Fəllucə şəhərində həbs edildi və cənubdakı Bukka istintaq düşərgəsinə aparıldı.

Bukka düşərgəsi orada dustaqların radikallaşması, vacib əlaqə və şəbəkələrin inkişaf etdirilməsi baxımından gələcək İŞİD liderləri üçün “universitet” kimi təsvir olunur.

Əbu Bəkir əl-BağdadiFotonun müəllifiAFP

İraqda Əl-Qaidənin bərpası

Bukka düşərgəsindən ayrıldıqdan sonra Bağdadinin İraqda yeni yaradılan Əl-Qaidə ilə əlaqəyə girdiyi güman edilir. İordaniyalı Əbu Musab əl-Zarqavinin rəhbərliyi altında Əl-Qaidə İraq üsyanında əsas gücə çevrildi və başı kəsilmə də daxil olmaqla qəddar taktikaları ilə məşhur oldu.

Presentational white space

2017-ci ilin iyununda, İraq təhlükəsizlik qüvvələri Mosulda son qalan İŞİD yaraqlıları ilə vuruşduqda, Rusiya rəsmiləri, Bağdadinin Suriyanın şimalındakı Raqqa şəhərinin kənarında, Rusiya hava hücumunda öldürüldüyünün “yüksək ehtimalının” olduğunu söylədi.

Lakin həmin ilin sentyabrında İŞİD Bağdadidən qrupun ardıcıllarına “düşmənlərinizə qarşı müharibə alovlarını yüksəltmək” çağırışını daxil edən bir səs mesajı verdi.

Əbu Bəkir əl-BağdadiFotonun müəllifiREUTERS

2019-cu ilin mart ayında İŞİD-in Suriyada Bağduz kəndi yaxınlığındakı son əraziləri Suriya Demokratik Qüvvələri tərəfindən ələ keçirilərək Bağdadinin “xilafəti”nə rəsmi son qoyuldu.

ABŞ Prezidenti Donald Trump Suriyanın “azad edilməsini” təqdir etdi, lakin əlavə etdi: “İŞİD-ə qarşı ayıq-sayıq qalacağıq.”

ABŞ Prezidenti Donald Trump oktyabrın 27-də keçirdiyi mətbuat konfransında özünü İslam Dövləti adlandıran (İŞİD) qruplaşmanın lideri Əbu Bəkr əl-Bağdadinin ABŞ xüsusi qüvvələrinin Suriyada keçirdiyi əməliyyatda özünü öldürdüyünü bütün dünyaya açıqlayıb.

Donald Trump televiziya kanallarında canlı yayımlanan açıqlamasında “dünyanın bir nömrəli terrorçu lideri öldü” deyib.

Gununsesi.org